Zalecenia do pracy z uczniem dyslektycznym
- Uwzględnianie i respektowanie zaleceń i wskazówek zawartych w opinii PP-P (na podst. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, par. 6, Dz.U. nr 41, poz. 4130).
- Dostosowanie wymagań szkolnych do faktycznych możliwości dziecka, a nie do tzw. wymagań średnich, stawianych uczniom przeciętnym.
- Przy ustalaniu ogólnej oceny z języka polskiego uwzględnianie wszystkich osiągnięć dziecka w zakresie tego przedmiotu (tj. zdolność logicznego myślenia, wiadomości), zmniejszając jednocześnie wpływ prac pisemnych.
- Dostosowanie stopnia trudności dyktanda sprawdzającego do aktualnych możliwości ucznia; dyktanda sprawdzające, pisane z uczniami całej klasy mogą być oceniane wyłącznie opisowo (stawianie złych stopni mija się z celem).
- Zindywidualizowana praca z dzieckiem w ramach lekcji prowadzonych z całą klasą (uwzględniając tempo uczenia się, konieczność wielokrotnego powtarzania materiału).
- Prowadzenie terapii dyslektycznej – programu dostosowanego do możliwości i ograniczeń dziecka.
- Dyslektyk powinien siedzieć blisko nauczyciela, by móc skorzystać z jego pomocy w razie trudności w rozwiązywaniu problemu.
- Dyslektyk powinien być odpytywany głównie ustnie, najlepiej w mniejszej grupie, nie przy całej klasie.
- Prace pisemne powinny być oceniane pod kątem merytorycznym (treść, wiedza, stylistyka, kompozycja).
- Nie powinno się obniżać oceny za „brzydkie” pismo przy stwierdzonej dysgrafii; można pozwolić uczniowi na korzystanie z komputera np. przy odrabianiu prac domowych.
- Należy przyzwyczajać ucznia do stałego korzystania ze słownika ortograficznego.
- Należy wydłużyć czas przeznaczony na pracę pisemną czy wykonanie innych czynności, dostosować czas trwania ćwiczeń do możliwości ucznia; z uwagi na to, że dziecko dyslektyczne zapamiętuje często tylko krótkie fragmenty tekstu i wymaga powtórzeń – należy pozostawić mu więcej czasu na pamięciowe opanowanie definicji lub np. wiersza.
- W ocenie wypowiedzi ustnych – opieranie się jedynie na treści i posiadanych wiadomościach, bez brania pod uwagę słownictwa, które może być ubogie.
- Oceniając dokonania dziecka w zakresie pisania i czytania należy pamiętać o jego obiektywnie trudnej sytuacji wyjściowej.
- Nie należy przyspieszać tempa pisania i czytania (rezygnowanie z czytania na czas), ponieważ dziecko z fragmentarycznymi deficytami rozwojowymi wymaga dłuższego czasu na analizę i syntezę czytanego tekstu; wymaga też więcej czasu na napisanie zadania klasowego.
- W zakresie czytania - zwracanie uwagi na rozumienie tekstu. Szybkie, biegłe i wyraziste czytanie najczęściej przekracza możliwości dyslektyka, dlatego też należy go skłaniać do czytania cichego, ale ze zrozumieniem.
- Stosować zasadę stopniowania trudności przy jednoczesnym systematycznym utrwalaniu prawidłowych umiejętności i likwidowaniu niekorzystnych nawyków w czytaniu i pisaniu – dotyczy to wszystkich przedmiotów w szkole.
- Stosować nauczanie polisensoryczne, angażować jak najwięcej zmysłów (wzrok, słuch, dotyk, smak), szczególnie do utrwalenia wiadomości.
- Uczeń nie powinien być wyrywany do natychmiastowej odpowiedzi. Należy mu dać czas do namysłu.
- Nie krytykuj, nie ośmieszaj ucznia, daj mu do zrozumienia, że oczekujesz od niego większych osiągnięć (na miarę jego możliwości).
- Doceniaj wysiłek włożony w wykonanie pracy, jest on niewspółmiernie duży w stosunku do efektu pracy.
- Koncentruj uwagę na kształtowaniu zainteresowań uczniów, poznawaniu racjonalnych metod pracy i bogaceniu ich wiedzy.
- Często stosuj zachętę lub pochwałę, nawet w przypadku drobnych osiągnięć ucznia; daj dziecku szansę doznania uczucia sukcesu w nauce; unikaj sytuacji niepotrzebnie zwiększających napięcie emocjonalne (nie wywołuj do odpowiedzi przy tablicy, odpytuj z ławki).